De ziekte werd in 1976 ontdekt, toen zich in Philadelphia (VS) een epidemie van longontsteking voordeed onder oud-strijders (veteranen) uit het Amerikaanse Legioen vandaar de naam Veteranenziekte.
In Nederland is deze ziekte bekend geworden door de uitbraak van Legionella tijdens de Westfriese Flora in Bovenkarspel in 1999. Circa 200 mensen werden ziek als gevolg van besmetting. 32 personen overleden aan de gevolgen van Legionella en velen hebben hieraan letsel overgehouden. De oorzaak hiervan was een whirlpool showmodel welke op de huishoudbeurs van de Flora geplaatst was en water vernevelde. Door dit ongeval is er in Nederland nu een wetgeving van kracht die er voor moet zorgen dat mensen niet meer besmet kunnen raken met deze bacterie.
Legionella is een bacterie die de veteranenziekte of legionellagriep veroorzaakt. Deze ziekte kan ontstaan wanneer mensen de bacterie inademen, bijvoorbeeld in een douche of via een installatie die water vernevelt.
De bacterie die de ziekte veroorzaakt, bevindt zich in zeer lage aantallen in de grond en in het (leiding)water. De legionellabacterie vormt een probleem als deze zich kan vermenigvuldigen. Dit kan plaats vinden in water waarvan de een temperatuur tussen 25˚C en 55 ˚C is. Mede door stilstand van het water kan de bacterie in grote hoeveelheden aangetroffen worden. Stilstand en temperatuur beïnvloeden de groei. Aangroei van de bacterie wordt voorkomen als doorstroming geschiedt. Vindt dit niet plaats, kunnen er situaties ontstaan in zowel koud als warmwatersystemen waardoor risico’s kunnen ontstaan die de groei van legionellabacterie bevordert. In deze zogenaamde dode hoeken van een installatie of afgedopte leidingen kan dan verdere nagroei optreden. De bovengenoemde factoren vormen een groot risico in een installatie.
Door groei in de installatie kan de legionellabacterie zich in grote hoeveelheden in leidingen van de installatie bevinden. De hoeveelheid aanwezige bacteriën wordt uitgedrukt in Kve/liter. 100 Kve/liter is er sprake van een besmette installatie.
Bij het gebruik van een installatie die besmet is, kan men de Veteranenziekte oplopen doormiddel van verneveling van het water en blootstelling hieraan.
Besmetting van het lichaam vindt plaats via de longen. De infectie wordt overgebracht door het inademen van de legionellabacterie in zeer kleine druppeltjes water, verspreid in de lucht aërosolen genaamd (nevel). De Veteranenziekte is niet besmettelijk en kan niet worden overgedragen op mens of dier.
De tijd tussen de besmetting en het optreden van eerste ziekteverschijnselen (de incubatietijd) ligt circa tussen de twee à tien dagen. De symptomen van de ziekte zijn snel opkomende hoofdpijn, spierpijn, misselijkheid, gevolgd door longontsteking met koorts boven 39˚C, hoesten en kortademig.
Bij directe toediening van de juiste antibiotica in een vroeg stadium van de ziekte is de Legionelose goed te behandelen. Des te eerder men kan behandelen, hoe kleiner de kans op eventueel blijvend letsel. Als een persoon met een legionella-infectie niet op tijd of verkeerd wordt behandeld, kan deze daar aan overlijden.
Naar schatting lopen jaarlijks honderden en mogelijk duizenden mensen een infectie op. De meeste mensen worden niet ziek na besmetting. Deze mensen hebben voldoende weerstand en zijn lichamelijk gezond. Echter zware rokers, ouderen en mensen die geneesmiddelen gebruiken die hun afweer verstoren lopen een verhoogd risico op besmetting.
Download hier de folder van LI&T met de meest gestelde vragen betreffende Legionella.